ΧΙΟΣ
ένα νησί "κέντημα"



13-17 Σεπτεμβρίου 2023
20-24 Σεπτεμβρίου 2023

​ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΔΡΟΜΗΣ*

1η ΗΜΕΡΑ - ΤΕΤΑΡΤΗ

Άφιξη στο αεροδρόμιο της Χίου και μεταφορά στα καταλύματα μας στον Κάμπο. Μετά την τακτοποίηση στα δωμάτια μας, θα γνωρίσουμε αρχικά την ιστορία των αρχοντικών που θα διαμένουμε Ρίζικο και Bella Cisterna, θα αντλήσουμε νερό με το μαγγανοπήγαδο και θα περπατήσουμε πάνω στα 140 μέτρα της μαρμάρινης στέρνας. Περπατώντας στα δαιδαλώδη δρομάκια του Κάμπου, θα εντυπωσιαστούμε από τα αρχοντικά που περιβάλλονται από ψηλούς πέτρινους τοίχους και είναι όλα κατασκευασμένα από «θυμιανούσικη» ντόπια πέτρα με το γήινο κοκκινωπό χρώμα κρύβοντας τα μυροβόλα περιβόλια με τα εσπεριδοειδή. Θα μάθουμε για το δομικό-διακοσμητικό αυτό λίθο, για την αρχιτεκτονική των αρχοντικών, την προέλευση και τις ποικιλίες των εσπεριδοειδών και τον πλούτο που επέφερε το εμπόριό τους. Θα επισκεφτούμε το μικρό μουσείο Citrus στεγασμένο σε ένα αρχοντικό του 1742 για να ενημερωθούμε για την καλλιέργεια και τις ποικιλίες των εσπεριδοειδών, την παραγωγή και την εμπορική διαδικασία που έκαναν τα εσπεριδοειδή της Χίου είδος πολυτελείας στις ευρωπαϊκές αγορές μέχρι τα τέλη του 20ου αιώνα. Στην σκιερή αυλή, θα δοκιμάσουμε χιώτικες γεύσεις, γλυκά του κουταλιού, μαρμελάδες και χυμούς που παρασκευάζονται αποκλειστικά στον χώρο. Η βόλτα μας στον Κάμπο θα κλείσει με φαγητό με παραδοσιακές γεύσεις σε ταβέρνα.

Το απόγευμα θα επισκεφτούμε το Ιστορικό Μουσείο για τη Σφαγή της Χίου. Η θλιβερή περίοδος της ιστορίας του νησιού, γνωστή ως "Σφαγή της Χίου" αντιπροσωπεύει έναν ανείπωτο πόνο και μια τραγωδία για την τοπική κοινότητα που συγκλόνισε την παγκόσμια κοινή γνώμη, ενέπνευσε μεγάλους καλλιτέχνες και δημιούργησε πολλούς φιλέλληνες. Θα επισκεφτούμε τη μονή του Αγ. Μηνά για να δούμε στο καθολικό σημάδια από τα τραγικά γεγονότα και θα ενημερωθούμε σε ένα σύγχρονο μουσείο για τον τόπο που γράφτηκαν σελίδες ηρωισμού και θυσίας. Το βράδυ στην πόλη της Χίου θα περπατήσουμε στα στενά δρομάκια του παράκτιου κάστρου της που κατοικείται συνεχώς από την κατασκευή του, στα τέλη του 10ου αιώνα, στη θέση περίπου της αρχαίας πόλης και σε άμεση σχέση με το λιμάνι. Θα θαυμάσουμε κτίρια ποικίλων εποχών όπως το «Παλάτι Ιουστινιάνι», τη «Σκοτεινή φυλακή», τον πύργο «Κουλάς», τα οθωμανικά λουτρά μέχρι το επιθαλάσσιο τείχος. Στον παραλιακό πεζόδρομο του πολύβουου κεντρικού λιμανιού θα εντοπίσουμε απολιθώματα πάνω στον λιμενοβραχίονα, και θα μάθουμε ιστορίες της «φτωχής Προκυμαίας» και του κινηματογράφου «Ρεξ». Η βόλτα μας θα συνεχίσει στον πυρήνα της πόλης όπου διατηρούνται παλιά αρχοντικά, την «Απλωταριά» όπου μέχρι και σήμερα υπάρχει το μεγαλύτερο μέρος της εμπορικής κίνησης. Αργά το βράδυ επιστροφή στον Κάμπο.

​

2η ΗΜΕΡΑ - ΠΕΜΠΤΗ

Μετά το πρωινό μας στο ξενοδοχείο, θα ξεκινήσουμε την περιήγηση μας στη βόρεια Χίο. Περνώντας οδικώς από το οροπέδιο του «Αίπους» θα μεταφερθούμε στα βορειοδυτικά του. Εκεί θα πεζοπορήσουμε το «μονοπατί του Ομήρου» που θα μας οδηγήσει μέσα στο ορεινό χωριό Πιτυός. Μέσα από την επαφή μας με τους ντόπιους και την περιήγηση μας στο γραφικό χωριό, θα αντιληφθούμε τη ζωτική σημασία που έχει το βουνό στη ζωή των ανθρώπων αλλά και το μόχθο που έχει καταβάλει για να επιβιώσει με τα ελάχιστα. Θα γνωρίσουμε το οικοσύστημα της περιοχής, την κτηνοτροφική και αγροτική δραστηριότητα και τα τοπικά προϊόντα. Μέσα από πεζοπορίες και βιωματικά εργαστήρια, επίσκεψη στο μεσαιωνικό 16πλευρο Πύργο του χωριού, το παλιό ελαιοτριβείο του «Γιαννόμωρου», τον παραδοσιακό ξυλόφουρνο και τη γνωριμία με τους παραγωγούς θα ενημερωθούμε και θα μάθουμε για τη διαδικασία που ακολουθούν για τη δημιουργία και παραγωγή των προϊόντων τους. Θα πλάσουμε «χερίσια» μακαρόνια, θα ψήσουμε στον ξυλόφουρνο και θα γνωρίσουμε από κοντά τα απειλούμενα με εξαφάνιση και προστατευόμενα γαϊδουράκια. Μετά το φαγητό μας σε παραδοσιακή ταβέρνα και κάτω από τον αιωνόβιο πλάτανο του χωριού, θα αναχωρήσουμε για τη Βολισσό. Η Βολισσός είναι χτισμένη αμφιθεατρικά στην πλαγιά λόφου και αγναντεύει τον απέραντο κάμπο με ελαιώνες και μουριές και το Αιγαίο. Έχει μακρά συνεχή ιστορία και μάλιστα κατά το μύθο εδώ έζησε και απεβίωσε ο Όμηρος. Θα επισκεφθούμε το Κάστρο με την εκπληκτική θέα σε όλη τη βορειοδυτική Χίο και το Αιγαίο και θα αντιληφθούμε τον λόγο που χτίστηκε στη στρατηγική αυτή θέση. Το τραπεζοειδές αυτό φρούριο με τους έξι κυκλικούς πύργους κτίστηκε αρχικά από τους Βυζαντινούς ενώ την τελική του μορφή την πήρε τον 15ο αιώνα από τους Γενοβέζους και παρείχε προστασία στους ντόπιους πληθυσμούς από εχθρικές επιθέσεις και πειρατείες για αιώνες. Στο εσωτερικό του υπάρχουν διάφορα χτίσματα όπως δεξαμενές και εκκλησίες σε ερειπιώδη κατάσταση ενώ η παράδοση αναφέρει για μια εντυπωσιακή ύπαρξη τούνελ που συνέδεε το κάστρο με την ακτή. Αργά το απόγευμα, επιστροφή στον Κάμπο και ελεύθερο βράδυ.

3η ΗΜΕΡΑ - ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

Μετά το πρωινό μας στο ξενοδοχείο, με πούλμαν θα μεταφερθούμε στην περιοχή Φα για να πεζοπορήσουμε ένα ιστορικό μονοπάτι διάρκειας 2 ωρών (6km) προς το Λιθί, ένα εξαιρετικό δείγμα οδοποιίας των αρχών του 19ου αιώνα. Η διαδρομή εξελίσσεται σε ένα λιθόστρωτο μονοπάτι τμήμα του δικτύου μονοπατιών της Κεντρικής Χίου και είναι από τους ελάχιστους δρόμους που έχουν διασωθεί σε τόσο καλή κατάσταση. Στη διαδρομή θα δούμε εγκάρσια κανάλια για όδευση των υδάτων, καλοδουλεμένες ξερολιθιές, ασβεστολιθικούς όγκους, ρεματιές και περιποιημένα χωράφια με συκιές, ελιές και αμυγδαλιές ενώ μετά τα μισά της διαδρομής θα έχουμε πανοραμική θέα προς το Λιθί και τον λιμένα του. Αφού απολαύσουμε μια δροσερή βουτιά, θα κατευθυνθούμε στα Αυγώνυμα για να φάμε σε παραδοσιακή ταβέρνα με υπέροχη θέα. Στη συνέχεια, θα επισκεφθούμε το σχεδόν εγκαταλειμμένο επιβλητικό μεσαιωνικό χωριό Ανάβατο.  Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 400 μέτρων περίπου και πάνω σε έναν λόφο με απόκρημνες πλαγιές. Η φυσική οχύρωση του βράχου σε συνδυασμό με την κατασκευή ενός κυκλικού τοίχου «συγκολλημένων» πέτρινων σπιτιών αποτελούν ένα σπάνιο δείγμα αμυντικής αρχιτεκτονικής. Οι περισσότεροι κάτοικοι του Ανάβατου σφαγιάστηκαν το 1822 από τους Τούρκους, ενώ ο μεγάλος σεισμός του 1881 επέφερε σημαντικές καταστροφές στα κτίρια. Το απόγευμα στην περιοχή του Βροντάδου, σε μια πευκόφυτη χαράδρα, θα επισκεφθούμε τη Νέα Μονή ένα αριστούργημα της Ορθόδοξης αρχιτεκτονικής και αναγνωρισμένο ως Μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO. Θα ενημερωθούμε για τη δημιουργία και το ιστορικό του μοναστηριακού συγκροτήματος, τις καταστροφές που υπέστη από ανθρώπινους και φυσικούς παράγοντες, την άμεση σχέση που είχε πάντοτε με την αυτοκρατορική αυλή και θα θαυμάσουμε τα ψηφιδωτά που κοσμούν το Καθολικό, εξαίρετα έργα Kωνσταντινουπολιτών τεχνιτών του 11ου αιώνα. Αργά το απόγευμα, επιστροφή στον Κάμπο και ελεύθερο βράδυ.

​

4η ΗΜΕΡΑ - ΣΑΒΒΑΤΟ

Μετά το πρωινό μας στο ξενοδοχείο, η γνωριμία μας με το νησί θα συνεχίσει στα Νοτιόχωρα. Αρχικά θα επισκεφθούμε το Μουσείο Μαστίχας Χίου του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς και θα μυηθούμε στον κόσμο της μαστίχας! Θα μάθουμε τους λόγους που η μαστίχα ευδοκιμεί αποκλειστικά σε αυτή την περιοχή της γης. Θα γνωρίσουμε το μαστιχόδεντρο, τα βοτανικά του χαρακτηριστικά, τις κλιματικές και εδαφικές συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξή του, θα μάθουμε για τα είδη του και τις απειλές του. Θα ανακαλύψουμε την παραδοσιακή μαστιχοκαλλιέργεια και την ορολογία που χρησιμοποιούν οι ντόπιοι σε όλη τη διαδικασία όπως «κατασκευή τραπεζιών», το «κέντημα», το «δάκρυ», το «ταχτάρισμα» και το «τσίμπημα». Θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε και να αγγίξουμε διάφορα αντικείμενα και εργαλεία που σχετίζονται με την παραγωγή της μαστίχας και να διαπιστώσουμε πως οι τεχνοτροπίες έχουν διασωθεί αναλλοίωτες μέσα στον χρόνο κάτι που δικαιολογεί απόλυτα την ένταξη της μαστιχοκαλλιέργειας στον Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO. Θα γνωρίσουμε επίσης την κατεργασία της μαστίχας, τις ευεργετικές της ιδιότητες, τις αναρίθμητες χρήσεις της στην ιατρική, στη βιομηχανία, στην ποτοποιία, στην αισθητική και στην μαγειρική-ζαχαροπλαστική αλλά και τη διαθρεπτική της αξία! Τέλος θα αντιληφθούμε το πως ένα φυσικό προϊόν είναι απόλυτα συνδεδεμένο με το πολιτιστικό τοπίο και την οικονομία της Χίου, πως ιστορικά δημιουργήθηκαν συνεταιρισμοί και τον τρόπο που μέχρι και σήμερα ο φυσικός αυτός θησαυρός «ταξιδεύει» σε όλο τον κόσμο. Μικρό διάλειμμα για να γευτούμε στο καφέ του μουσείου «υποβρύχιο» μαστίχας με θέα τα μαστιχοχώραφα! Το μεσημέρι, θα μεταφερθούμε σε μια εντυπωσιακή παραλία που ξεχωρίζει για την ομορφιά και το έντονο μαύρο χρώμα στα βότσαλά της, τα «Μαύρα Βόλια»! Θα μάθουμε για τη δημιουργία της και πως συνδέεται με τη γεωλογική ιστορία του νησιού και τις ηφαιστειακές δραστηριότητες που συνέβησαν στην περιοχή εκατομμύρια χρόνια πριν. Μετά το δροσερό μπάνιο θα δοκιμάσουμε τοπικές γεύσεις σε ταβέρνα της περιοχής. Το απόγευμα, θα επισκεφθούμε το «ζωγραφιστό χωριό» Πυργί, το μεγαλύτερο μαστιχοχώρι της Χίου. Θα θαυμάσουμε τις προσόψεις από τα Πυργούσικα σπίτια αφού είναι διακοσμημένα με ασπρόμαυρα γεωμετρικά σχήματα και περίτεχνα διακοσμητικά μοτίβα, πραγματικά χειροποίητα «κεντήματα»! Χάρη στα «ξυστά», τα μοναδικά αυτά χαρακτηριστικά, το Πυργί αποτελεί σήμερα ένα ζωντανό μεσαιωνικό μνημείο και έχει κηρυχθεί διατηρητέο στο σύνολό του. Η μέρα μας θα κλείσει σε ένα μαστιχοχώραφο της Καλλιμασιάς όπου θα συναντήσουμε τον συγγραφέα και αγρότη Γιάννη Μακριδάκη, για μία συζήτηση εφ’ όλης της ύλης. Όπως λέει, «αν ξέρεις πολύ καλά τον τόπο σου, ξέρεις όλη τη γη»! Αργά το απόγευμα, επιστροφή στον Κάμπο και ελεύθερο βράδυ.

​

5η ΗΜΕΡΑ - ΚΥΡΙΑΚΗ

Μετά το πρωινό μας στο ξενοδοχείο, θα συνεχίσουμε την περιήγησή μας στη νότια Χίο. Επισκεπτόμενοι το σπήλαιο των Ολύμπων θα ενημερωθούμε για τα πετρώματα, τη γεωλογική εξέλιξη της Χίου και για τον τρόπο δημιουργίας του εντυπωσιακού σπηλαιοβάραθρου. Θα θαυμάσουμε τον διάκοσμο του σπηλαίου ακολουθώντας πραγματικά μία διαδρομή δεκάδων μέτρων προς τα κάτω! Στη συνέχεια, θα κατεβούμε σε μια από τις ομορφότερες παραλίες του νησιού, την Αποθήκα, για να απολαύσουμε το μπάνιο μας στα κρυστάλλινα νερά της. Φαγητό στην παραλία. Τα Μαστιχοχώρια με το εύφορο έδαφος, είναι χτισμένα μακριά από τη θάλασσα, όπως οι περισσότεροι παλιοί οικισμοί του Αιγαίου, οχυρωμένα από τις πειρατικές επιδρομές. Το απόγευμα, θα επισκεφθούμε δύο Μαστιχοχώρια, αρχικά τους Ολύμπους όπου μετά από μία βόλτα στην πλατεία και στα στενά του δρομάκια, θα πεζοπορήσουμε 3km το ιστορικό μονοπάτι για τα Μεστά σε ένα τοπίο ήρεμο, με χαμηλούς λόφους με θαμνώδη και δασική βλάστηση, ανάμεσα σε καλλιέργειες ελιάς και μαστίχας! Προσεγγίζοντας το καλύτερα διατηρημένο μεσαιωνικό Μαστιχοχώρι, θα εντυπωσιαστούμε αντικρύζοντας ένα «φρούριο» με ισχυρό προστατευτικό πεντάπλευρο τείχος με κυκλικούς πύργους σε κάθε γωνία του. Μπαίνοντας στο εσωτερικό, θα αναγνωρίσουμε στοιχεία περίτεχνης αρχιτεκτονικής με δαιδαλώδη διαρρύθμιση που πηγάζουν από τη Βυζαντινή περίοδο. Μετά τη δύση του ηλίου, η βόλτα μας στον ιδιότυπο λαβύρινθο θα είναι μια αξέχαστη εμπειρία! Το βράδυ μεταφορά στο αεροδρόμιο για την επιστροφή μας στην Αθήνα.

​

​

* το πρόγραμμα της εκδρομής ενδέχεται να τροποποιηθεί λόγω καιρικών συνθηκών.

​